"Voor het eerst een medewerker aannemen was voor ons een hele stap. Libra Personeelsdiensten heeft ons succesvol begeleid bij het organiseren van dit traject. "
Vincent Kleine Visual Media
WAO, WIA, WGA of IVA
De WAO is in 2004 vervangen door de WIA. De WIA bestaat uit twee regelingen, namelijk de WGA en de IVA. Een overzicht van de regelingen en wat het voor de werkgever betekent.
WIA-aanvraag indienen na twee ziektejaren
Is een werknemer ondanks alle inspanningen na twee ziektejaren nog steeds niet in staat weer aan het werk te gaan, dan moet een WIA-aanvraag worden ingediend. Deze aanvraag moet uiterlijk in de 91ste ziekteweek plaatsvinden. De Wet WIA (Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen) is per 1 januari 2006 in werking getreden als opvolger van de WAO. Uitgangspunt van de WIA is dat er wordt gekeken naar wat de werknemer nog wel kan in plaats van wat hij niet meer kan. De WIA geldt alleen voor werknemers die op of na 1 januari 2004 ziek zijn geworden. De WIA keert pas een uitkering uit na 104 ziekteweken. Vóór die tijd is de werkgever dus verplicht het loon door te betalen.
Komt uit de keuring dat de werknemer minder dan 35% arbeidsongeschikt is – dat wil zeggen minder dan 35% loonverlies – dan blijft hij in dienst. De WIA komt er dan niet aan te pas.
Let op!
De WAI-aanvraag moet uiterlijk in de 91ste week na de ziekmelding worden gedaan. Het aanvraagformulier moet samen met het re-integratieverslag worden opgestuurd. Het UWV is de instantie die beoordeelt of de werknemer in aanmerking komt voor een WIA-uitkering en hoe groot het loonverlies is.
WGA en IVA
De WIA kent twee verschillende regelingen:
• een uitkering voor mensen die helemaal niet meer kunnen werken de IVA-uitkering;
• een uitkering voor mensen die nog wel kunnen werken, direct of in de toekomst: de WGA-uitkering.
IVA is de afkorting van Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten. Deze uitkering is voor werknemers die volledig en duurzaam arbeidsongeschikt zijn; dat wil zeggen 80% tot 100% arbeidsongeschikt. Er is bovendien een hele kleine kans op herstel. De IVA-uitkering is 75% van het laatstverdiende loon.
WGA is de afkorting van Werkhervattingsregeling Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten. Deze uitkering is voor werknemers die:
• gedeeltelijk arbeidsongeschikt zijn (35% tot 80%);
• tijdelijk geheel arbeidsongeschikt zijn (80% tot 100%).
Loonverlies
De WIA maakt dus verschil tussen vier groepen:
• werknemers met een loonverlies van minder dan 35%: geen WIA-uitkering en de werknemer blijft in dienst;
• werknemers met een loonverlies van ten minste 35% maar minder dan 80%: WGA-uitkering;
• werknemers met een loonverlies van ten minste 80% met een meer dan geringe kans op herstel: WGA-uitkering;
• werknemers met een loonverlies van ten minste 80% zonder of met slechts een geringe kans op herstel: IVA-uitkering.
Verschillende WGA-uitkeringen
De WGA kent de volgende drie verschillende uitkeringen.
• Een loongerelateerde uitkering op basis van het oude loon. De werknemer ontvangt deze uitkering als hij voldoende weken heeft gewerkt voordat hij ziek werd. De uitkering duurt tussen de drie en 38 maanden, afhankelijk van het arbeidsverleden. Wie drie jaar of korter heeft gewerkt krijgt drie maanden een loongerelateerde uitkering. Wie langer heeft gewerkt krijgt er voor elk gewerkt jaar een maand bij.
Is de WGA-uitkering vóór 1 januari 2008 begonnen, dan duurt de loongerelateerde uitkering tussen de zes maanden en vijf jaar, afhankelijk van de leeftijd van de werknemer. Na afloop van de loongerelateerde uitkering krijgt de werknemer:
• een loonaanvullingsuitkering als de werknemer naast de uitkering genoeg werkt; of
• een vervolguitkering als de werknemer niet genoeg of helemaal niet werkt.
Hoogte uitkering
De loongerelateerde WGA-uitkering is de eerste twee maanden 75% van het WIA-maandloon en daarna 70%. Heeft de werknemer nog inkomsten, dan worden die eerst van het maandloon afgetrokken. Na afloop van de loongerelateerde WGA-uitkering kan de werknemer recht hebben op een loonaanvullingsuitkering. Er ontstaat recht op een loonaanvullingsuitkering in de volgende twee situaties:
• de werknemer is volledig (80% tot 100%) arbeidsongeschikt; of
• de werknemer is gedeeltelijk arbeidsongeschikt en werkt daarnaast voldoende. Voldoende wil zeggen dat de werknemer ten minste 50% verdient van het bedrag dat hij volgens het UWV nog kan verdienen (resterende verdiencapaciteit).
Na afloop van de loongerelateerde WGA-uitkering kan de werknemer recht hebben op een vervolguitkering. Dat is het geval als hij gedeeltelijk arbeidsongeschikt is en daarnaast niet of onvoldoende werkt. Onvoldoende wil zeggen dat hij minder dan 50% verdient van het bedrag dat hij volgens het UWV nog kan verdienen (resterende verdiencapaciteit).
Let op!
De werknemer die voorheen een WAO-uitkering ontving maar binnen vijf jaar weer ziek wordt, krijgt toch weer een WAO-uitkering als de ziekteoorzaak dezelfde is. De WAO gaat dus voor op de WIA.
Premieheffing
De premie voor de WIA bestaat uit:
• de basispremie IVA en WGA;
• een gedifferentieerde premie WGA (voor IVA bestaat geen gedifferentieerde premie).
De basispremie is voor iedere werkgever gelijk. U betaalt deze premie samen met de basispremie WAO. De totale premie bedraagt 5,70% (2009). De WAO blijft gelden voor werknemers die vóór 1 januari 2004 ziek zijn geworden. Daarom betaalt u zowel WAO- als WIA-premies. De Belastingdienst stelt het gedifferentieerde WGA-premiepercentage vast. U krijgt een beschikking met daarin het gedifferentieerde WGA-premiepercentage dat voor u geldt. Dat percentage is afhankelijk van het arbeidsongeschiktheidsrisico in uw onderneming. Voor 2009 wordt daarbij rekening gehouden met het aantal (voormalige) werknemers van u dat in 2007 een WAO-uitkering – die nog geen vijf jaar loopt – of een WGA-uitkering heeft ontvangen.
Advies
Heeft u een werknemer in dienst die langdurig ziek is, houd dan de termijn voor het indienen van een WIA-aanvraag in de gaten. U kunt ervoor kiezen eigenrisicodrager voor de WGA te worden. U betaalt dan geen WGA-premies meer, maar moet wel zelf opdraaien voor de WGA-uitkeringen. Bovendien bent u zelf verantwoordelijk voor de re-integratieverplichtingen. Met een verzekering bij het UWV neemt het UWV deze verplichtingen na twee jaar van u over. Maak een goede afweging of eigenrisicodragerschap voor u voordelig is!
Bron: de Salarisadviseur, ministerie van SZW