Beslissen
Methoden om tot beslissingen te komen
1. De krachtenveldanalyse
Een techniek die een enkele keuze evalueert door een plaatje te maken van de positieve en negatieve krachten.
Hoe moet dat?
1. Maak een schema van drie kolommen: voordelen, beslissing en nadelen
2. Geef een score aan elk argument van 1 (zwak) tot 5 (sterk)
3. Teken alle positieve en negatieve krachten als pijlen
4. Geef de omvang van elke kracht weer in een nummer ernaast. U kunt de zwaarte van de kracht ook in kaart brengen door grote of kleine pijlen te gebruiken
2. De kosten-batenanalyse
De kosten-batenanalyse evalueert een oplossing met een economische bril op.
Hoe moet dat?
1.Zet alle kosten van een beslissing op een rij. De financiële kosten eerst en vervolgens de materiële en immateriële kosten
2. Zet alle baten van de beslissing op een rij. Wederom eerst de financiële en daarna de materiële en immateriële baten
3. Vergelijk de kosten en de baten. Als er onvergelijkbare grootheden gebruikt zijn, zet die dan om in subjectieve, getalsmatige waarderingen.
3. PMI: Plussen, minnen en implicaties
De PMI is een techniek om een enkele keuzemogelijkheid nader te evalueren. Dat kan natuurlijk ook voor meer opties, maar het is in principe bedoeld de beslissing nog eens nader onder loep te nemen.
Hoe moet dat?
1. Maak een tabel met de volgende kolommen: plus, min, implicaties (bijkomende effecten)
2. Schrijf van de gekozen oplossing in de plus kolom alle positieve effecten en bij de min de negatieve effecten. In de laatste kolom staan andere mogelijke gevolgen
3. Als het nut van de oplossing nog niet duidelijk is, ken dan cijfers toe aan de effecten die in de kolommen worden genoemd. De min klom krijgt daarbij negatieve scores. Tel vervolgens de scores op om te zien of het resultaat negatief of positief is.
4. Pareto-analyse
Een techniek gebaseerd op de alom bekende 80/20 regel. Tachtig procent van het resultaat wordt bereikt met 20 procent van de inzet. Dat principe is vernoemd naar de Italiaanse econoom Pareto die het in 1897 bedacht. Het doel van de Pareto-analyse is dan ook het alternatief te kiezen met de meeste opbrengst en de minste moeite.
Hoe moet dat?
1. Schrijf alle oplossingen op
2. Als het er veel zijn, voegt u de vergelijkbare samen
3. Benoem van elke oplossing de opbrengst. Zakelijke beslissingen zijn nagenoeg altijd in geld uit te drukken, maar soms gelden andere criteria. In dat geval biedt rangordening uitkomst.
4. Kies de oplossing die de hoogste opbrengst combineert met de laagste kosten
5. De gepaarde vergelijking
De gepaarde vergelijking vergemakkelijkt keuze door steeds twee alternatieven naast elkaar te leggen. Als er elf mogelijkheden zijn, kunt u het overzicht verliezen. Met de gepaarde vergelijking zet u ze tegen elkaar af.
Hoe moet dat?
1. Schrijf alle oplossingen op, een keer verticaal en een keer horizontaal
2. Maak er een tabel van
3. Kies steeds welk van de twee keuzes de voorkeur heeft en kwantificeer de mate van voorkeur met een cijfer van 0 (geen voorkeur) tot 3 (grote voorkeur)
4. Tel de waarden per oplossing bij elkaar op
5. De waarde van elke oplossing is weer te geven als percentage van het totaal