Teamrollen
De scepticus
De scepticus ziet altijd beren op de weg; zijn ze er niet, dan verzint hij wel een reeks bezwaren, mitsen en maren. Steek geen energie in het overtuigen van de scepticus. Benader hem als een volwassen gesprekspartner. Luister, vraag dóór en neem reële tegenwerpingen serieus. Analyseer de oorzaken van het ja maar-gedrag. In veel gevallen heeft het te maken met onzekerheid. De scepticus is onzeker of hij een nieuwe taak wel aankan of voorziet statusverlies. Maak onzekerheid bespreekbaar en zoek samen naar oplossingen.
De lolbroek
De man of vrouw die altijd een mop of een kwinkslag achter de hand heeft. Vaak onschuldig maar soms ook bedoeld om uw positie als leidinggevende te ondermijnen. Waarom wil de lolbroek de lachers op zijn hand krijgen? Om aandacht te krijgen van de groep. Leg hem niet steeds het zwijgen op maar geef regelmatig de kans om op de voorgrond te treden. Gebruik de lolbroek als het u uitkomt. Hebt u tijdens een vergadering wat tijd nodig om na te denken? Voer de lolbroek op: de aandacht gaat naar hem en er vindt ontlading plaats. Zodra u er klaar voor bent, neemt u het weer over.
De ambtenaar
De ambtenaar houdt van ordening. Hij werkt graag met lijstjes, overzichten en schemas en houdt zich aan afspraken (en verwacht dat van anderen). Van losse eindjes of onuitgewerkte plannen krijgt hij de kriebels. Val hem niet lastig met proefballonnetjes. Schakel de ambtenaar pas in als u alles inzichtelijk en overzichtelijk in beeld hebt gebracht. Gun hem de eer om nieuwe ideeën of concepten uit te werken in handboeken of procedures. Kader zon klus vooraf in en geef specifieke instructies voor de uitvoering.
De roddelkoning
Niks mis met een goede roddel: roddelen is een goede uitlaatklep bij conflicten, onvrede en ongenoegen. In de hiërarchie van het wandelgangencircuit spant de roddelkoning de kroon. De roddelkoning vaak de antileider in een team- voedt geruchten en stookt vuurtjes op. Gebruik de roddelkoning in uw eigen voordeel. Bevraag hem op wat er leeft. Zo neemt u zijn informele macht serieus. Hoeveel ruimte de roddelkoning krijgt, bepaalt u in hoge mate zelf. U bent als leidinggevende verantwoordelijk voor feitelijke en tijdige informatie. Roep onjuiste geruchten een halt toe. Spreek de roddelkoning daarop aan.
De doener
De doener is gericht op actie en resultaten: niet praten maar poetsen. Hij haakt af bij moeilijkheden of strubbelingen. Het gaat hem immers om het resultaat, níet om het proces. Geef de doener opdrachten waar korte termijn-successen zijn te behalen. Leg in uw werkrelatie met de doener het accent op resultaten, laat details zoveel mogelijk achterwege. Laat zien, toon aan wat hij ermee opschiet als hij of zij met nieuwe voorstellen of klussen aan de slag gaat.
De dromer
Een grote verbeeldingskracht en sterk in het genereren van nieuwe ideeën en verrassende invalshoeken. Dat kenmerkt de dromer. Beloon de kwaliteiten van de dromer door hem in te schakelen voor innovaties en veranderingen. Geef de dromer de vrije hand in brainstorms: geen idee of suggestie is te gek. Maar: neem zelf het besluit. In de praktische uitwerking van ideeën staat de verbeeldingskracht van de dromer resultaten in de weg.