netwerkennetwerkennetwerken

Misschien vind je het moeilijk om te netwerken, omdat je het onoprecht vindt om contact te leggen alleen met het doel ooit een nieuwe baan te vinden. Of misschien ben je gewoon niet zo’n babbelaar en doe je liever gewoon je werk, in plaats van te 'werken aan je netwerk'.

Zo’n houding is best begrijpelijk en zelfs niet onsympathiek. Alleen kom je er niet altijd ver mee. Om een interessante nieuwe baan te kunnen vinden, helpt het enorm als de juiste mensen je kennen en weten wat je kunt. Nog mooier is het wanneer ze je aanbevelen. Maar hoe bereik je dat? Zonder jezelf enorm te forceren?

1. Dit zijn de meest interessante netwerkcontacten

Met welke personen moet je netwerken om de kans op een nieuwe baan zo groot mogelijk te maken? ‘Met wie niet? Ik denk dat het van belang is om altijd mensen om je heen te verzamelen die weten wat je wil en kan’, zegt senior consultant Ruud Lemmens van NEWPEOPLE. ‘Netwerken is hierbij essentieel. Dat kan altijd en overal: zowel in professionele als in privékring. Als je al specifiek voor ogen hebt wat je zou willen doen, of waar je zou willen werken, kun je uiteraard ook gericht proberen in contact te komen met relevante contactpersonen.’

‘Je kunt denken aan personen die nu de functie vervullen die jij ambieert, of hun leidinggevenden’, zegt Ramon de Meijer van de Recruiter. ‘Maar ook dan is het van belang te bedenken wat jij te bieden hebt aan die persoon. Waarom zou iemand jou willen helpen?’

2. Wees zelf behulpzaam

Hoe netwerk je op een manier die als prettig zal worden ervaren door je netwerkcontacten? De Meijer: ‘Je kunt altijd concreet om hulp vragen, mits je tips en adviezen ook echt ter harte neemt. Maar belangrijker en effectiever is het om je in te zetten de ander te helpen. Vraag wat jij voor de ander kunt betekenen, dan komt de “terugvraag” vanzelf. Vragen stellen is in ieder geval altijd goed, als het maar uit oprechte interesse komt.’

‘Bij netwerken horen acties als informatie uitwisselen, vragen stellen en beantwoorden, en personen aan elkaar voorstellen’, zegt interim recruiter en adviseur Jacco Valkenburg van recruit2.

3. Word een luisteraar

Netwerken gaat niet alleen over jou. ‘Probeer bij het netwerken een goede balans te vinden tussen over jezelf vertellen en vragen te stellen aan anderen’, zegt divisiemanager Gijs ter Kuile van Michael Page. ‘Oprechte interesse en echt luisteren naar de ander is hierbij belangrijk. Sommige mensen vergeten de leuke aspecten aan netwerken. Zo kun je erg veel leren van de indrukken die de mensen om je heen je kunnen geven. Contact met anderen kan je op nieuwe ideeën brengen en inzichten opleveren.’

4. Behandel mensen niet als instrumenten

Wat moet je vooral niet doen? ‘Vrij snel over vacatures beginnen’, zegt Erik Bakker van Target Search. ‘Dan voelen mensen zich slechts een middel voor jou om verder te komen.’ Lemmens: ‘Behandel iedereen zoals je zelf ook behandeld zou willen worden. Misschien is een persoon op dit moment niet interessant voor je, maar die persoon kent natuurlijk ook weer mensen, die wel interessant voor jou kunnen zijn. ’

Valkenburg: ‘Leg de nadruk op kennis maken. Ofwel: ga niet bedelen naar een baan. Je kunt ervan uitgaan dat de meeste mensen graag bereid zijn om anderen te helpen, maar dan moet je ze wel op de juiste manier aanspreken. Niemand krijgt graag iets aangesmeerd. Daarom is een directe benadering – in de trant van “ik ben werkloos, ik zoek een baan” – weinig kansrijk.’

5. Werk aan een duidelijk profiel

Laat zien wat je te bieden hebt. Bakker: ‘Effectief netwerken voor een baan begint met zichtbaar zijn binnen je netwerk, met een duidelijk profiel. Dat kan online, door bijvoorbeeld te linken met medewerkers van interessante werkgevers. Of live, bijvoorbeeld op beurzen en evenementen waar de kans groot is dat je personen tegenkomt die iets voor je kunnen betekenen.’

Valkenburg: ‘Voor je netwerkcontacten moet het kristalhelder zijn wat je doet en wat je wilt. En belangrijker nog: wat je voor een ander kunt betekenen. Als dat vaag of onduidelijk is, kunnen ze je onmogelijk echt goed helpen.’

6. Netwerk als je niets nodig hebt

Je kunt het beste beginnen met netwerken op het moment dat je volmaakt tevreden bent over je baan. De Meijer: ‘Netwerken is iets wat je altijd moet doen, niet pas als je wanhopig op zoek bent naar een nieuwe baan. Zorg dat je je netwerk warm en actueel houdt. Dan kun je het aanspreken als dat nodig mocht blijken te zijn.’

Ter Kuile: ‘Succesvol netwerken is vooral gebaseerd op de “gunfactor”. Mensen met wie je een zeer passieve relatie hebt, zullen niet snel voor je op de bres springen op het moment dat je iets nodig hebt.’

7. Onderschat niet hoeveel mensen je al kent

Je kent nu al meer nuttige contactpersonen dan je misschien vermoedt, namelijk je familie, vrienden en kennissen. Ter Kuile: ‘Wees niet bang om binnen je persoonlijke netwerk aan allerlei mensen te vertellen waar je werkt, wat je precies doet en waar je goed in bent. Zo kun je een breed netwerk opzetten. Er zijn genoeg voorbeelden van kandidaten die via een kennis of vriend een nieuwe functie hebben gevonden.’

8. Forceer jezelf niet

Wees niet bang dat je een netwerkrobot moet worden. Met oprechte belangstelling voor je medemens kom je een heel eind. Lemmens: ‘Netwerken is in mijn ogen niets meer of minder dan anderen leren kennen en onderzoeken welke interesses jullie delen. Als dat ergens toe leidt, op de korte of lange termijn, is daarbij alleen maar mooi meegenomen, maar geen doel op zich.’

9. Laat je niet misbruiken

Overdrijf niet bij het tevreden houden van je netwerk. Ter Kuile: ‘Een goede balans in het netwerken is belangrijk. Soms verzuipen actieve netwerkers in de gunsten die ze aan anderen semiveplicht door bepaalde toezeggingen moeten verlenen, zonder dat ze er zelf iets aan overhouden. Maak daarom, als je iets voor een ander uit je netwerk doet, ook op een rustige manier duidelijk dat je het graag voor ze doet, ondanks dat het je tijd en of energie kost. Als je dit vergeet aan te geven vanaf het begin, kun je steeds moeilijker “nee” verkopen als het je echt niet uitkomt of als iemand in je netwerk steeds meer van je vraagt.’

10. Houd netwerkcontacten op de hoogte

Onderhoud het contact. Ter Kuile: ‘Het is erg handig als mensen op de hoogte zijn van wat je precies hebt gedaan met de informatie die ze je hebben gegeven. Bedank netwerkcontacten altijd wanneer ze iets voor je doen, ook al is het op dat moment niet meteen relevant of loopt een bepaalde actie op niets uit. Een goede netwerker bouwt zijn netwerk uit, zonder zijn huidige netwerk te vergeten. Bekijk bijvoorbeeld één keer per half jaar met wie je in je netwerk geen contact hebt gehad, om vervolgens weer even kort wat van je te laten horen.’